Soms staan verdriet en dankbaarheid dicht naast elkaar. Verdriet om verlies van iemand die je liefhebt. Dankbaarheid voor de manier waarop je als gezin afscheid hebt kunnen nemen. Dat is hoe Riet en dochter Halina terugkijken op de laatste weken met hun man en vader. Het palliatieve team van ZZG ondersteunde ze in deze bijzondere tijd. 

Het ene moment geniet het gezin nog samen van Vaderdag. Toen was er nog niks aan de hand. Een paar weken later komen ze eerder terug van vakantie. Omdat uit een echo van de lever blijkt dat het niet goed gaat. Vader (79) ging in een paar dagen zo snel achteruit dat de huisarts voor een spoedopname in het ziekenhuis had gezorgd. Niet om beter te worden, maar om tijd te krijgen om met elkaar nog te kunnen bespreken wat besproken moest worden en dingen te kunnen regelen. In het ziekenhuis kregen ze te horen dat de oorzaak van de snelle achteruitgang van vader alvleesklierkanker was.

Prettig gesprek
Vanuit het ziekenhuis in samenwerking met de huisarts, wordt vader overgedragen aan het palliatieve team van ZZG zorggroep. Zo maakte het gezin kennis met Manon, palliatief verpleegkundige. ‘Ze legde ons uit wat er ging gebeuren en wat ons te wachten stond’, vertelt Halina. ‘En ze maakte duidelijk dat ze er ook was voor ons. Het gesprek was heel helpend en steunend. We kregen precies wat we op dat moment nodig hadden’. ‘Het was een heel prettig gesprek’, vult Riet aan. ‘Op deze manier maakte ze duidelijk dat we er niet alleen voor stonden’.     
Keuzes

‘Het overspoelt je gewoon. Ik zag al langer dat mijn man echt vermoeid was. Maar wij dachten dat dit een gevolg was van het hartinfarct van een aantal maanden eerder’. ‘In het gesprek met Manon werd het voor ons duidelijk dat het eindig was, vertelt Halina. ‘Ze zei: Jullie moeten nu gaan praten met elkaar, dat er gezegd is wat er gezegd moet worden. Maar ook onze wensen hebben we besproken. Papa wilde hier thuis overlijden. Dus daar zetten we op in. Ze legde ons keuzes voor. Welke keuzes hebben we nog wel? Hoe gaan we dat doen? Omdat we niet wisten wat de mogelijkheden waren, konden we niet zeggen wat we wilden. Het enige wat we wel wisten: Er is maar één weg en die gaat naar de dood. Dat was heel duidelijk. Hoe doen we dat op een zo goed mogelijke manier? Wat heb je allemaal nodig? Je wordt eigenlijk in heel korte tijd klaargestoomd om het allemaal samen te kunnen doen.’

Brede ondersteuning 

‘Manon is er op alle fronten voor ons geweest. Ook het emotionele stuk. Dat ze vroeg hoe het met ons allemaal ging. En als er meer hulp nodig was, bijvoorbeeld in de nacht, dan werd dat geregeld.’, vertelt Riet. En ze zei ook van begin af aan, dat we ook daarna voor steun of advies bij haar terecht konden. ‘Die nazorg werd waargemaakt’, vult Halina aan. ‘Op het moment van overlijden, ging de zorg naar mama toe. Het is dus wel een brede ondersteuning die we hebben gehad. Niet alleen van Manon en het hele palliatieve team, maar zeker ook van de huisartsen die bij ons zijn geweest. En ook de goede communicatie tussen het palliatieve team en de huisartsen maakte de zorg compleet.'
Waar het om gaat
Het palliatieve team ontzorgde het gezin. Zodat zij zich konden richten op afscheid nemen. ‘We hebben alle ruimte gekregen voor waar het over moest gaan’, licht Halina toe. ‘Wij konden gewoon hier zijn, bij papa. We hoefden ons verder nergens druk om te maken. We waren er voor elkaar. De sfeer hier in huis was heel sereen. Op de laatste dag dwaalden we hier een beetje rond. Gingen we af en toe bij hem kijken, zodat hij niet alleen was. Dat hij wel voelde dat we in de buurt waren.’

Dankbaar
‘Ik vind het een troost dat hem verder lijden is bespaard’, vertelt Riet. ’Ik heb alleen maar reden tot dankbaarheid eigenlijk. Dat het zo is gegaan.’ ‘Het was ook gewoon zo mooi!’, vult Halina geëmotioneerd aan. 'Het voelde echt als een cadeau. Het is ook heel verdrietig en we schieten nog steeds regelmatig vol. Maar als het moet eindigen, en dat mag zo, dan is dat ook wel iets om dankbaar voor te zijn.’