Nieuws

‘Patiënten zien overal hetzelfde gezicht. De lijnen tussen thuiszorg en ziekenhuis zijn kort, zodat je heel snel kunt handelen.’ Aan het woord is Fleur Bongaards, verpleegkundig specialist longziekten. Ze is de eerste verpleegkundig specialist in Nederland die transmuraal is opgeleid én werkt. 

Werken bij ZZG en CWZ

Fleur Bongaards werkt als verpleegkundig specialist (VS) longziekten in twee organisaties:
ZZG zorggroep én CWZ. Ze ziet patiënten met COPD, astma of beide: op de poli, thuis en als ze opgenomen zijn in het ziekenhuis. ‘Bij deze groep patiënten is sprake van een complexe situatie.
Er spelen bijvoorbeeld sociale of maatschappelijke vraagstukken, de omgeving is vervuild, er is veel stress. Dit heeft invloed op hun kwaliteit van leven. Als ik bij hen thuis kom, vallen vaak meer puzzelstukjes op hun plaats, dan wanneer ik ze op het spreekuur zie’, zegt ze. ‘Eén blik is vaak al genoeg om te zien dat het slechter met iemand gaat. We ondernemen dan direct actie en dat voorkomt vaak een ziekenhuisopname.’

Communicatiekloof overbruggen

Doordat ze als VS werkt in twee organisaties, kan ze beter afstemmen, vertelt ze. ‘Er is zeker een communicatiekloof tussen de 1e en 2e lijn. In mijn vorige functie als longverpleegkundige bezocht ik ook mensen thuis. Als ik iets signaleerde, stelde ik een vraag aan de longverpleegkundige in het ziekenhuis. Die stelde de vraag weer aan de longarts. Het antwoord kwam dan ook weer via verschillende mensen terug. Steeds weer dingen navragen en wachten op het antwoord kost tijd en energie. Mijn nieuwe functie heeft dat veranderd. Er zijn nu korte lijnen dus alles gaat sneller. 

Maatwerk voor de patiënt

Ook is ze beter op de hoogte. Bongaards: ‘Ik kan in beide patiëntsystemen en patiënten dus thuis direct uitslagen geven. Daarbij helpt het dat ik door mijn opleiding tot verpleegkundig specialist de medische kennis heb om gegevens zelf te interpreteren. Ik merk dat collega’s op beide werkplekken mij vaker erbij roepen om dingen vroeg aan te pakken.’ Deze manier van ’ werken maakt haar werk leuk. ‘We komen samen tot één plan voor de patiënt, waarin iedere zorgverlener zijn aandeel heeft. Zo kun je meer maatwerk bieden. Die persoonsgerichte zorg waarderen patiënten enorm, merk ik.’

Toekomst

Bongaards hoopt dat transmuraal werken gewoner wordt onder VS. Dat haar opleiding transmuraal was opgezet, droeg bij aan het succes, zegt ze. ‘Beide organisaties hebben me samen opgeleid. Dat heeft ervoor gezorgd dat ze zich allebei betrokken en verbonden voelen, ’ benadrukt ze. ‘Het was niet vrijblijvend, iedereen zette de schouders eronder. Ik heb veel geleerd van alle andere disciplines op beide werkplekken en zij weer van mij. 

Transmuraal werken moet je wel liggen, zegt ze. ‘Want je hebt twee teams waarvoor je werkt en alles moet onderhouden. En je hebt twee keer alle vergaderingen en twee keer alle systemen die je moet kennen. Best uitdagend, en zeker niet saai.’ Overigens werken ook zorgverleners in andere functies al transmuraal, zegt ze, zoals de longverpleegkundige van CWZ. ‘Maar iemand transmuraal opleiden is nog uitzonderlijk.’

Werkwijze op elkaar afstemmen

Brenda Spanbroek, verpleegkundig specialist longziekten bij ZZG zorggroep en longarts en medisch manager transmurale zorg Jürgen Hölters, namen in 2020 het initiatief voor deze gezamenlijke functie. Ze begeleidden Bongaards samen. Spanbroek: ‘Fleur signaleert welke informatie de 2e én 1e lijn geven aan patiënten en waar deze elkaar tegenspreekt of waar overlap zit. Zo kunnen we de manier waarop we werken beter op elkaar afstemmen. Dit scheelt dubbel werk en het voorkomt onduidelijkheid en extra consulten. We zien dat Fleur passende zorg kan leveren, omdat zij goed kan inschatten wat de situatie is en of iets wel of niet geschikt is voor de cliënt.’

VGZ voorstander van transmuraal opleiden 

Hölters: ‘ “ontdubbelen” van werkzaamheden is één van de manieren om het arbeidstekort aan te pakken. En het leveren van medisch-specialistische expertise dicht bij huis is precies wat we als CWZ willen doen.  Overigens herkent en erkent ook VGZ dit. Deze zorgverzekeraar vindt dat het opleiden van personeel door twee organisaties een FIT-initiatief moet worden. Dat zijn initiatieven die bijdragen aan een fitte, duurzame en toekomstbestendige bedrijfsvoering.